Nhà thờ Thủ Thiêm – công trình tôn giáo tại trung tâm KĐT mới Thủ Thiêm

Nhà thờ Thủ Thiêm là công trình tôn giáo đã tồn tại gần hai thế kỷ với vị trí ngay trung tâm của khu đô thị mới Thủ Thiêm – quận 2.

 Lịch sử hình thành nhà thờ Thủ Thiêm – quận 2  

 Trong các tài liệu lịch sử còn lại cho hay rằng: vào năm 1833, sau cuộc nổi dậy của Lê Văn Khôi thuộc triều vua Minh Mạng đã có chỉ dụ bắt đạo Công giáo lên các tu viện và nhà thờ bị tàn phá. Từ đó có rất nhiều các tu sĩ và giáo dân chạy nạn, trong số đó có một số bộ phận nữ tu dòng Mến Thánh giá đã tới Thủ Thiêm. Tại nơi đây đã thành lập nhà thờ Thủ Thiêm để thuận tiện cho giáo dân, nữ tu tham dự thánh lễ.  Vì thế, nhà thờ Thủ Thiêm đã có khoảng thời gian tồn tại gần 180 năm vừa qua khi được xây dựng vào năm 1859.

  Quy mô Nhà thờ Thủ Thiêm

Được triển khai trên khu đất có diện tích rộng vào khoảng 4 ha, nằm sát bên sông Sài Gòn. Nhà thờ và các công trình bên trong được xây dựng với phong cách kiến trúc Pháp và sự kết hợp với văn hóa Á – Đông. 

Điểm nhấn nổi bật là màu sơn vàng đặc trưng cùng với các ô cửa sổ; cây me; cây sứ;… đã có tuổi đời tới hàng trăm năm. Đây chính là những nhân chứng lịch sử và sự phát triển của văn hóa đặc trưng. Hiện nay, các công trình văn hóa – tôn giáo này vẫn còn rất nguyên vẹn.

Trong quy hoạch của khu đô thị mới Thủ Thiêm – quận 2 – TP Hồ Chí Minh thì nhà thờ Thủ Thiêm thuộc khu chức năng 2A. Khoảng thời gian trước, thành phố đã có kế hoạch giải tỏa các công trình để xây dựng khu đô thị. Nhưng tới đầu tháng 2.2019 thì UBND đã có thông tin là giữ lại các công trình chính trong đó có Nhà thờ Thủ Thiêm.

Từ  quy hoạch của Thủ Thiêm, khu chức năng số 2 sẽ nằm về phía Nam thuộc khu lõi trung tâm. Nơi đây là một khu phức hợp có mật độ cao, đáp ứng chức năng thương mại giúp cư dân trải nghiệm cuộc sống đa chức năng, thể thao giải trí. 

Trong phê duyệt quy hoạch thì các công trình điểm nhấn và công cộng quan trọng của khu chức năng số 2 bao gồm: công trình phức hợp tháp quan sát; sân vận động; nhà thi đấu; trường học; trung tâm hành chính của địa phương sẽ biến nơi đây thành nơi cư trú thường xuyên của khoảng 32.600 người.

Điểm nhấn từ vị trí Nhà thờ Thủ Thiêm

 Nhà thờ cổ kính có tuổi thọ gần 200 năm hiện hữu tĩnh lặng ngay KĐT vàng Thủ Thiêm. Hạng mục chính là minh chứng cho sự phát triển cũng như sự thay đổi từng ngày của Khu đô thị Thủ Thiêm. 

 Nhà thờ nổi bật giữa hàng loạt các tòa cao ốc; công trình hiện đại đang được mọc lên như nấm sau mưa. Giá trị lịch sử của nhà thờ được giữ nguyên vẹn từ vẻ đẹp cổ kính hiếm có một công trình nào khác có được. 

Trong suốt gần 200 năm vừa qua, nhà thờ đã được xây dựng và tu sửa nhiều lần. Kèm theo đó là các công trình gồm: nhà nguyện; nhà tập thể; bệnh xá; trường học; vườn cây mang lại không gian sống xanh trong lành;… 

 Thiết kế độc đáo nhà thờ Thủ Thiêm 

Vào năm 1859, nhà thờ Thủ Thiêm đã được xây dựng với vật liệu hoàn thiện chính là gỗ. Nhưng sau đó đã được trùng tu kiên cố lại như hiện nay. Khu vực bên trong nhà thờ đã được bố trí hơn 20 hàng ghế dài. Tối đa sẽ đón tương đương khoảng 400 người tới dự lễ. Mỗi ngày nhà thờ đều mở cửa chào đón người dân vào tham quan và làm lễ.

Với hơn 300 nữ tu – sư mỗi ngày làm lễ trong nhà nguyện vào khoảng thời gian 5 giờ. Và vào mỗi tuần sẽ tổ chức làm lễ cho mọi giáo dân vào những ngày cuối tuần. Trong những ngày lễ thì nhà thờ sẽ được trang hoàng lộng lẫy và nhiều màu sắc đẹp mắt.

Các hình ảnh kiến trúc của công trình tôn giáo chính là niềm tự hào của cộng đồng khi có tuổi đời lâu năm cùng những giá trị kiến trúc. Khi nhìn qua bến Bạch Đằng – quận 1 thì có thể thấy rằng các công trình công giáo lâu đời tại đây như là các biểu tượng ghi nhận, nối liền quá khứ – hiện tại. 

Nhà thờ Thủ Thiêm – di tích nổi tiếng của KĐT Thủ Thiêm

UBND thành phố Hồ Chí Minh đã xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật Thủ Thiêm là di tích cấp thành phố. Với thời gian dài vừa qua, nhà thờ đã được mở rộng với các công trình kiến trúc bằng gỗ, dần dần được kiến trúc kiên cố như hiện nay.

Các hạng mục công trình nhỏ của tu viện được xây dựng với phong cách kiến trúc Pháp, màu sơn vàng – mái ngói màu đỏ đặc trưng. Khuôn viên trung tâm bao gồm: nhà tập; nhà khấn; nhà thờ. Phía trước mặt nhà thờ là 4 thảm cỏ trưng bày các tiểu cảnh Xưa – Gieo – Nay – Gặt.

Khi được xếp hạng di tích, công nhận di tích cấp thành phố thì Sở Văn hóa và Thể thao; UBND quận 2; UBND phường Thủ Thiêm có trách nhiệm trong việc thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước đối với các di tích được xếp hạng. 

Theo đó, UBND thành phố Hồ Chí minh đã lưu ý nghiêm cấm mọi hoạt động như: xây dựng; khai thác khuôn viên di tích đã được khoanh vùng bảo vệ. Trong trường hợp đặc biệt thì việc sử dụng đất đai tại khu vực di tích phải nhận được sự cho phép của chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh.